Ticari Alacaklar

 

Bir ticari alacak hakkı ortaya çıktığında, örnek olarak,

 ^{_________________________________}                 _/                    ^{______________________________}

120  ALICILAR                                                                      17.700

600  YURTİÇİ SATIŞLAR                                                           15.000

             391  HESAPLANAN KDV                                                              2.700

^{_________________________________}                 _/                    ^{______________________________}

 şeklinde yevmiye maddesi yazılacaktır.Senet alındığında yazılacak yevmiye maddesi;

 ^{_________________________________}                 _/                    ^{______________________________}

100  KASA                                                    5.160

121  ALACAK SENETLERİ                                                   9.000      

             600  YURTİÇİ SATIŞLAR                                                                 12.000

             391  HESAPLANAN KDV                                                               2.160

                    391.01 Satış KDV

^{_________________________________}                 _/                    ^{______________________________}

 şeklinde olur. Mal satışı;

 ^{_________________________________}                 _/                    ^{______________________________}

120  ALICILAR                                                                                      5.900

            600  YURTİÇİ SATIŞLAR                                                         5.000

            391  HESAPLANAN KDV                                                900

^{_________________________________}                 _/                    ^{______________________________}

Tahsilatın kaydı 

^{_________________________________}                 _/                    ^{______________________________}

100  KASA                                                     3.600

121  ALACAK SENETLERİ                                                  20.000    

              120  ALICILAR                                                                           23.600

^{_________________________________}                 _/                    ^{______________________________}

Bir alacak tahsil edildiğinde;

 ^{_________________________________}                 _/                    ^{______________________________}

100  KASA                                                    5.000
120  ALICILAR                                                                 5.000             Tahsilatın kaydı

^{_________________________________}                 _/                    ^{______________________________}

                veya bir alacak senedi tahsil edildiğinde;
^{_________________________________}                 _/                    ^{______________________________}

100  KASA                                                   19.000

            121  ALACAK SENETLERİ                                                     19.000 ^{_________________________________}                 _/                    ^{______________________________}

                                yevmiye maddeleri yazılacaktır.
                             

                Müşterilerden aldığımız alacak senetleri borçlu olduğumuz kişi veya işletmeye verilirse (ciro) edilirse:
^{_________________________________}                 _/                    ^{______________________________}

320  SATICILAR                                                                                   9.000

121 ALACAK SENETLERİ                                                          9.000
^{_________________________________}                 _/                    ^{______________________________}

şeklinde yevmiye maddesi yazılacaktır. Ayrıca, bu yevmiye madde­sinden başka ciro edilen senetlerin ödenmemesi durumunda ciranta olarak senedi ödeyeceğimiz için sorumluluğumuzu belirten NAZIM HESAPLARIN açılması gerekir.Nazım Hesaplar işletmede bulunan fakat mülkiyeti işletmeye ait olmayan bazı değerlerin ve işletmenin bazı faaliyetleri neticesinde or­taya çıkan sorumlulukların gösterilmesinde kullanılan hesaplardır.                Nazım hesaplar yevmiye kayıtlarında aynı maddede karşılıklı ola­rak yer alırlar. Nazım hesaplardan biri borçlu olarak kaydedilirken diğeri alacaklandırılır. Nazım hesaplar asli hesap olarak tanımladığı­mız bilanço hesabıyla birlikte aynı yevmiye maddesinde yer almazlar. Defteri kebirde ve mizanlarda yer alırlar. Bilanço düzenlenirken aktif ve pasif toplamlarına dahil edilmeyip, bu toplamların altında yer alır­lar.

 ^{_________________________________}                 _/                    ^{______________________________}

900 BORÇLU NAZIM HESAPLAR                                        9.000

                901 ALACAKLI NAZlM HESAPLAR                                                    9.000

^{______________________________}       _/         ^{____________________________}

                Alacak senetleri elden tahsil edilmeyip bir banka aracılığı ile tah­sil edilebilir. Bu durumda, vadesi gelmemiş senetler, senedin alacak­lısı namına tahsil edilmek üzere aracı bir kurum olarak bankaya veri­lir. Banka, senedin alacaklısının arzusuna uyârak protestolu veya protestosuz olarak senedin tahsilini gerçekleştirir. Banka senet tahsili doİayısıyla yaptığı harcamaları se­net tııtanndan veya senedin tahsilini isteyenin hesabından düşer.Tahsil edilmek üzere bankaya senet verildiğinde senetlerin mül­kiyeti işletmeye ait olduğundan;

 ^{_________________________________}                 _/                    ^{______________________________}

121 ALACAK SENETLERİ                                                19.000

      121.02 Tahsile Verilen Senetler

               121 ALACAK SENETLERİ                                                            19.000

      Tahsile verilen senetlerin kaydı

^{_________________________________}                 _/                    ^{______________________________}

şeklinde yevmiye maddesi yazılacaktır. Tahsile Verilen Senetler geçici bir aktif hesaptır. Bu hesap dönemsonuna kadar kapanmadığı takdirde Bilançonun aktifinde yer alır.Tahsile verilen senetlerden vadesi gelip tahsil edilenler banka dekontu ile bildirildiğinde;

^{_________________________________}                 _/                    ^{______________________________}

102  BANKALAR                            10.000

770 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ                                                    50
            121 ALACAK SENETLERİ                                                              10.050
                  121.02  Tahsile Verilen Senetler
 ^{_________________________________}                 _/                    ^{______________________________}

yevmiye maddesi yazılır.Tahsile verilen senetlerin tahsil edilemeyip protesto olması halinde ise, işletmenin elinde protesto olmuş bir senet olacağından Protestolu Senetler hesabı borçlandırılacak, protesto işlemi ile ilgili masraflar ve diğer masraflar gider hesabı olarak gösterilecektir. Banka, bu gibi masrafları işletmenin hesabından düşeceğinden Bankalar hesabı  ve Tahsile Verilen Senetler hesabı alacaklandırılacaktır.

^{_________________________________}                 _/                    ^{______________________________}
121  ALACAK SENETLERİ                               10.000
770  GENEL YÖNETİM GİDERLERİ                                      50

              102  BANKALAR                                               50
              121  ALACAK SENETLERİ                                                         10.000
                     121.02  Tahsile Verilen Senetler
 ^{_________________________________}                 _/                    ^{______________________________}    

                Protestolu Senetler ve Protesto Masrafları protesto olan senedin borçlusu  hesabına devredilerek kapa­tılır.

                 ^{_________________________________}                 _/                    ^{______________________________}

120  ALICILAR                                             10.050

                               121  ALACAK SENETLERİ                                                             10.000

                                    121.04 Protestolu Senetler

   770  GENEL YÖNETİM GİDERLERİ                                                     50                                                                                                                                                                    

^{_________________________________}                 _/                    ^{______________________________}

                Protestolu senetler senet borçlusu hesabına devredilmediği tak­dirde dönem sonuna kadar kapatılmazsa bilançonun aktifinde yer alır.                Alacak senetleri vadelerinden önce bir bankada veya herhangi bir mali kuruluşda paraya çevrilirse (iskonto ettirilirse, kırdırılırsa) senedi paraya çeviren kuruluş senedi iskontoya tabi tutarak vade farkına isabet eden faizi ve masrafları keserek senet tutarını ödeyecektir.

^{_________________________________}                 _/                    ^{______________________________}

100 KASA                                                   4.000

780 FİNANSMAN GİDERLERİ                            500

             121 ALACAK SENETLERİ                                                            4.500

^{_________________________________}                 _/                    ^{______________________________}

                İskonto ettirilen senet tutarı senedi iskonto eden bankada açıla­cak bir hesaba yatırılırsa Kasa hesabı yerine ilgili Banka hesabı yazı­lacaktır.Alacak senetleri bir bankaya teminat olarak bırakıldığında;

 ^{_________________________________}                 _/                    ^{______________________________}

121 ALACAK SENETLERİ                                              10.000

      121.03 Teminata Verilen Senetler

                             121 ALACAK SENETLERİ                                                          10.000

                    121.01 Al. Sen. Portföyü

^{_________________________________}                 _/                    ^{______________________________}

şeklinde kaydedilecektir. Teminata Verilen Senetler hesabı bir geçici aktif hesap olup dönemsonuna kadar kapanmadığı takdirde bilanço­nun aktifınde ALACAK SENETLERİ hesabının alt hesabı olarak yer alır.