İHRACATTA DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR
1. Fiyat, kalite, ödeme, teslim şekli / zamanı ve belgelerle ilgili alıcıdan mutlaka yazılı onay alınması
2.Tüm detayların ihracattan önce konuşulması ve yerine getirilemeyecek taahhütlerin yüklenilmemesi
3. Numuneye uygun üretim / numune yapılması ve üretimden önce mutlaka numuneüzerinde son teyit alınması
4. İlk ve büyük ihracatlarda banka garantisi alınmadan ya da ihracat sigortası yaptırılmadan üretime başlanılmaması
5. Akreditifli ihracatlarda tüm şartların iyi analiz edilmesi, gerekirse değişiklik istenmesi, bankaların rezerv şartının engellenmesi
6. Malların görülmesinden sonra (alıcı gümrüğünde) ödeme yapılacaksa nakliyeciye yazılı talimat verilmesi
7. İhracat dokümanlarının çok dikkatli bir şekilde hazırlanmasının bedelin tahsili için önemli olduğunun unutulmaması
8. Navlunu alıcının ödeyeceği durumlarda alıcının nakliyeci tercihinin mutlaka bilinmesi / sorulması
9. Teşvikli işlemlerde süreler yeterli olmayacaksa ek süre talebinin normal süre bitmeden yapılması
10.Yerli bankaların muhabirlik ilişkisinin olmadığı ülkeler ile ticarette dikkatli olunması (peşin ya da akreditif dışında çalışılmaması)
11. Belgesi görülmeyen hiçbir işleme güvenilmemesi
12. İhracat görüşmelerinde altıncı duygusal zekanın çok etkin sonuçlar doğurabileceğinin unutulmaması
13. İhracatı yapılacak ürünün GTİP’nin tespit edilerek hangi belgelerin gerekli olduğunun öğrenilmesi
İHRACAT ÇEŞİTLERİ
1-Özelliği Olmayan ihracat
2-Kayda bağlı ihracat
3-Özelliği olan ihracat
1) Özelliği Olmayan İhracat
- İhracat esnasında herhangi bir kısıtlama getirilmeyen,
- Sadece Gümrük Beyannamesi önce İhracatçı Birliklerine onaylatılmakta, sonrada gümrükteki işlemler yapılmaktadır,
- Döviz getirme süresi normal süreleri aşmayan İhracat çeşididir.
- Yapılan ihracatların büyük oranda özelliği olmayan ihracatlar olduğu söylenebilir.
2) Kayda Bağlı İhracat
- Devlet tarafından tespit edilen malların ihracatı ( ekli liste ) kayda bağlıdır.
- İhracat esnasında ihracatçı birliklerinde kayda alınarak izin verilmekte ve gümrükte kayda bağlı listeden takip edilmektedir.
- Bu listedeki mallardan bazılarından fon kesilmekte, bazılarına fon ödenmekte, bazıları kotalı olarak ihraç edilmekte, bazıları özellikle Türkiye’de bulunmakta, katma değeri başka ülkelere geçmemesi gereken ürünlerdir.
3) Özelliği Olan İhracatlar
- Bu tür ihracatlar özellikle alıcıların istekleri doğrultusunda, yapılan işlemden dolayı ortaya çıkan ihracat çeşitleridir.
- Döviz getirme süreleri normal sürelerden daha uzun olan ihracat çeşitleridir.
- Bu tür ihracatlarda önemli olan hangi kurumdan hangi belgelerle izin alınacağı ve hangi sürelerin geçerli olduğunun bilinmesidir.
- Kredili ihracat (Döviz getirmesi 2 ile 5 yıl arası olan ihracatlar)
- Bedelsiz İhracat (Resmi olarak bedelli yurtiçine getirilemeyen ihracat )
- Fuarlara katılım (Fuaarda satılan malların bedeli getirilir- geçici çıkış yapılır
- İthal edilmiş malların ihracatı
- Transit ticaret (Kar edilmeli, yurtiçine getirilmelidir.Aracı banka izin verir)
- Serbest Bölgelere ihracat
- Kiralama Yolu ile İhracat (Kira süresi 3 yılı geçemez, 30 gün içinde kira bedeli döviz ve mal olarak getirilir.İzni ihracatçı birlik verir.)
- Takas (6 ayda ihracat ve ithalat işlemleri biter)R)
- Müteahitlik hizmetleri
- Konsinye ihracat (Satışı sonradan yapılmak üzere yurtdışına gönderilen malların ihracatı)
TÜRKİYE’DEN İHRACI YASAK MALLAR LİSTESİ
|
|
MADDE
|
YASAL DAYANAK
|
|
1
|
Kültür ve tabiat varlıkları (Eski eserler)
|
21.7.1983 tarih ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu
|
|
2
|
Hint keneviri
|
24.6.1933 tarih ve 2313 sayılı Uyuşturucu Maddelerin Murakabesi Hakkında Kanun
|
|
3
|
Tütün tohumu ve fidesi
|
9.5.1969 tarih ve 1177 sayılı Tütün ve Tütün Tekeli Kanunu
|
|
4
|
Tiftik keçisi
|
7.6.1926 tarih ve 904 sayılı Islahı Hayvanat Kanunu
|
|
5
|
İhracı izne bağlı mallar listesinde yer alan türler hariç bütün av ve yaban hayvanları (canlı ve cansız olarak ve tanınabilir en küçük parçaları ile bunlardan mamul konfeksiyon)
|
13.4.1990 tarih ve 20491 sayılı RG.’de yayımlanan 8.3.1990 tarih ve 90/234 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı
|
|
6
|
Ceviz, dut, kiraz, armut, erik, porsuk, dişbudak, karaağaç ve ıhlamur adlı ağaç türlerinin kütük, tomruk, kereste, kalas ve taslak olarak ihracı
|
11.5.1974 tarih ve 14883 sayılı RG’de
yayımlanan 24.4.1974 tarih ve 7/8186 sayılı
Bakanlar Kurulu Kararı
|
|
7
|
30.12.2004 tarih ve 25686 numaralı Resmi Gazete’de yayımlanan 2004/13 sayılı tebliğ ile yürürlükten kaldırılmıştır
|
|
8
|
İhracatı yasak olan doğal çiçek soğanları
|
22.12.1995 tarih ve 95/7623 sayılı İhracat Rejimi Kararı
|
|
9
|
Odun ve odun kömürü (Meyve kabuklarından üretilen mangal kömürü hariç)
|
22.12.1995 tarih ve 95/7623 sayılı İhracat Rejimi Kararı
|
|
10
|
Sığla (liquidambar orientalis)
|
22.12.1995 tarih ve 95/7623 sayılı İhracat Rejimi Kararı
|
|
11
|
Yalankoz (pterocarya carpinifolia)
|
22.12.1995 tarih ve 95/7623 sayılı İhracat Rejimi Kararı
|
|
12
|
Datça hurması (Phoenix the ophrasti crenter)
|
22.12.1995 tarih ve 95/7623 sayılı İhracat Rejimi Kararı
|
|
13
|
Zeytin, incir, fındık, antep fıstığı, asma (sultani çekirdeksiz) fidanları
|
22.12.1995 tarih ve 95/7623 sayılı İhracat Rejimi Kararı
|
|
14
|
22 Şubat 2000 tarih ve 23972 numaralı Resmi Gazete’de yayımlanan İhracat 2000/3 sayılı tebliğ ile yürürlükten kaldırılmıştır.
|
|
15
|
Salep (toz, tablet ve her türlü formda)
|
22/12/1995 tarihli ve 95/7623 sayılı İhracat Rejimi Kararı
|
İhracat Bedelinin Tahsil Süreleri
- Akreditifli, vesaik mukabili ve mal mukabili ödeme şekilli ihracatta fiili ihraç tarihinden itibaren 180 gün içinde,
- Konsinye ihracatta kesin satış tarihinden itibaren 180 gün içinde,
- Yurt içinde ve dışında serbest bölge veya gümrüksüz antrepolara yapılacak ihracatta fiili ihraç tarihinden itibaren 180 gün içinde,
- Yurt dışı fuar, sergi ve haftalara bedelli olarak satılmak üzere gönderilen malların gönderildikleri fuar, sergi veya haftanın bitim tarihinden itibaren 180 gün içinde,
- Gümrük Mevzuatı gereğince GB düzenlenmeksizin yapılan kumanya teslimlerinde fatura tarihinden itibaren 180 gün içinde,
- Hariçte İşleme Rejimi kapsamında ihraç edilen malların verilen süre veya ek süre içinde yurda getirilmemesi halinde süre bitiminden itibaren 90 gün içinde,
- Gümrük Mevzuatı çerçevesinde yurda getirilmek üzere geçici çıkışı yapılan malların, gümrük idarelerine verilen taahhütnamede belirtilen geri getirme süresi içinde yurt dışında satılması halinde kesin satış faturası tarihinden itibaren 90 gün içinde,
- Kitap, gazete, mecmua ve pul ihracında fiili ihraç tarihinden itibaren 365 gün içinde,
- Yurt dışı müteahhitlik hizmeti kapsamındaki malın kesin ihracında fiili ihraç tarihinden itibaren 365 gün içinde,
- Arnavutluk, Bulgaristan, İran, Polonya, Romanya ve dağılan SSCB yerine kurulan cumhuriyetlere yapılan ihracatta fiili ihraç tarihinden itibaren 365 gün içinde,
- Kredili ihracatta kredili satış sözleşmesinde belirtilen vadeleri izleyen 30 gün içinde,
- Yurt dışı müteahhitlik hizmetleri kapsamında geçici olarak ihraç edilen malların kesin satışı halinde kesin satış faturası tarihinden itibaren 30 gün içinde,
- Kiracının satın alma hakkı bulunan finansal ve ticari kiralama sözleşmesi çerçevesinde yapılan ihracatta kiralama sözleşmesinde belirlenen vade tarihlerini izleyen 30 gün içinde,
- Kiracının satın alma hakkı bulunmayan finansal ve ticari kiralama sözleşmesi çerçevesinde yapılan ihracatta yurt dışı edilen malların sözleşme süresi sonunda yurda getirilmeyerek satılması halinde süre bitiminden itibaren 90 gün içinde,
- Sırbistan-Karadağ, Bosna-Hersek, Slovenya, Makedonya ve Hırvatistan’a yapılan ihracatta fiili ihraç tarihinden itibaren 270 gün içinde (özelliği olan ihracat şekilleri dahil) bankalara satılması zorunludur.
Ek Süre
İhracat bedelinin süresi içinde tahsil edilerek bankalara satılmasına engel olan ve aşağıda belirtilen mücbir sebep hallerinde bu durumu tevsik eden belgelerle müracaat edildiği takdirde mücbir sebep halinin devamı süresince kambiyo müdürlüklerince altışar aylık dönemler itibarıyla ek süre verilebilir.
Mücbir sebep halleri dışında kalan haklı durumların varlığı halinde ihracat bedelinin tahsiline ilişkin bir yıla kadar olan ek süre talepleri ihracatçının haklı durumu belirten yazılı beyanına istinaden altışar aylık devreler halinde kambiyo müdürlüklerince, bir yıllık sürüden sonraki ek süre talepleri HM'ce incelenip sonuçlandırılır.
Mücbir Sebep Halleri
a) İthalatçı veya ihracatçı firmanın infisahı, iflası, ithalatçı firmanın konkordato ilan etmesi ve şahıs firmalarında firma sahibinin ölümü.
b) Grev, lokavt, avarya hali.
c) İthalatçının memleketindeki resmi makamların karar ve işlemleri dolayısıyla ihracat bedellerinin gelmemesi.
d) Tabii afet, harp ve abluka hali.
e) Malların kaybı ve hasara uğraması veya imha edilmesi.
f) İhtilaf sebebiyle dava açılması veya tahkime başvurulması.
