Mali Tablolar dersinin bu bölümünde Gelir Tablosunun tanımı , Gelir Tablosu örneği, Gelir Tablosunun bir eki olan Satışların Maliyeti Tablosunun içeriği ve Örnek Gelir Tablosuna değineceğiz.
Gelir Tablosu
İşletmenin belli bir dönemde elde ettiği tüm gelirler ile aynı dönemde katlandığı bütün maliyet ve giderleri ve bunların sonucunda işletmenin elde ettiği dönem net kârı veya zararını gösteren mali tablodur. Gelir tablosu mali tablolar ilkelerine uygun tek düzen formlar şeklinde hazırlanır.Gelir tablosu finansal analize elverişli olarak rapor tipinde düzenlenmiştir. Süreklilik gösteren ve göstermeyen gelir ve giderler; olağan gelir ve kârlar, olağan gider ve zararlar, olağandışı gelir ve kârlar ve olağandışı gider ve zararlar olarak ayrı gruplar şeklinde gösterilmiştir. Finansman giderleri ayrı bir gruptur.
Gelir tablosunda yer alan gelir ve gider grupları şunlardır.
GELİR TABLOSU
BRÜT SATIŞLAR
SATIŞTAN INDİRİMLER (-)
NET SATIŞLAR
SATIŞLARIN MALİYETİ (-)
BRÜT SATIŞ KARI VEYA ZARARI
FAALİYET GİDERLERİ (-)
ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ
PAZARLAMA SATIŞ VE DAĞITIM GİDERLERİ
GENEL YÖNETİM GİDERLERİ
FAALİYET KAR VEYA ZARARI
DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GELİR VE KARLAR
DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR (-)
FINANSMAN GIDERLERI (-)
OLAĞAN KÂR VEYA 2ARAR
OLAĞANDIŞI GELİR VE KÂRLAR
OLAĞANDIŞ I GİDER VE ZARARLAR (-)
DÖNEM KARI VEYA ZARARI
DÖNEM KÂRI VERGİ VE DİĞ. YASAL YÜKÜMLÜLÜKLER KARŞILIKLARI (-)
DÖNEM NET KARI VEYA ZARARI
Gelir tablosunda yer alan satışların maliyeti ayrı bir tabloda hesaplanarak gelir tablosunda yerine konur. Satışların Maliyeti Tablosu işletmenin dönem içindeki stok hareketlerini, üretim maliyetini, satılan mamul maliyetini, satılan hizmet maliyetini gösterir. Satışların maliyeti tablosu Gelir Tablosunun ekini oluşturur.
Satışların Maliyeti Tablosunun düzenlenme biçimi aşağıda örnek olarak verilmiştir:
Satışların Maliyeti Tablosu
ÜRETİM MALİYETİ
Direkt İlk Madde ve Malzeme Giderleri
Direkt İşçilik Giderleri
Genel Üretim Giderleri
Yarı mamul Kullanımı
Dönembaşı Stok (+)
Dönemsonu Stok (-)
ÜRETİLEN MAMUL MALİYETİ
Mamul Stoklarında Değişim
Dönembaşı Stok (+)
Dönemsonu Stok (-)
SATILAN MAMUL MALİYETİ
TİCARİ FAALİYET
Dönembaşı Ticari Mallar Stoku (+)
Dönem içi Alışlar (+)
Dönemsonu Tıcari Mallar (-)
SATILAN TİCARİ MALLAR MALİYETİ
SATILAN HİZMET MALİYETİ
SATIŞLARIN MALİYETİ
Gelir tablosu "Brüt Satış Kârı", 'Faaliyet Kârı", "Olağan Kâr", "Vergiden Önceki Kâr" ve "Vergiden Sonraki Net Kâr" bölümleri vardır. İşletmenin vergiden sonraki net kârı bu aşamalardan geçerek hesapIanır.
Gelir Tablosu örneği verebiliriz:
.... İşIetmesinin ..../.../20...
Tarihli GELİR TABLOSU
|
BRÜT SATIŞLAR
|
|
28.500
|
|
|
YURT İÇI SATIŞLAR
|
28.000
|
|
|
|
DİĞER GELİRLER
|
500
|
|
|
SATIŞ İNDİRİMLERİ ( - )
|
|
1.700
|
|
|
SATIŞTAN İADELER
|
200
|
|
|
|
SATIŞ İSKONTOLARI
|
1.500
|
|
|
NET SATIŞLAR
|
|
26.800
|
|
SATIŞLARI MALİYETİ ( - )
|
|
23.500
|
|
|
SATILAN TİCARİ MALLAR MALİYETİ
|
23.500
|
|
|
BRÜT SATIŞ KARI VEYA ZARARI
|
|
3.300
|
|
FAALİYET GİDERLERİ ( - )
|
|
1.278
|
|
|
ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ
|
150
|
|
|
|
PAZARLAMA SAT.VE DAĞ.GİD.
|
760
|
|
|
|
GENEL YONETİM GİDERLERİ
|
368
|
|
|
FAALİYET KARI VEYA ZARARI
|
|
2.022
|
|
OLAĞAN GELİR VE KARLAR
|
|
173
|
|
|
FAİZ GELİRLERİ
|
173
|
|
|
OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR ( - )
|
|
1.062
|
|
|
KOMİSYON GİDERLERİ
|
112
|
|
|
|
DİĞER OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR
|
950
|
|
|
FİNANSMAN GİDERLERİ ( - )
|
|
130
|
|
|
KISA VADELİ BORLANMA GİDERLERİ
|
130
|
|
|
OLAĞAN KAR VEYA ZARAR
|
|
1.003
|
|
OLAĞANDIŞI GELİR VE KARLAR
|
|
69
|
|
|
DİĞER OLAĞANDIŞI GELİR VE KARLAR
|
69
|
|
|
OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARARLAR ( - )
|
|
97
|
|
|
DİĞER OLAĞANDIŞI GİD.VE ZAR.
|
97
|
|
|
DÖNEM KARI VEYA ZARARI
|
|
975
|
|
DÖNEMKARI VER.VE DİĞ.YAS.YÜK.KARŞ. ( - )
|
|
427
|
|
DÖNEM NET KARI
|
|
548
|
İşletmenin brüt satış karı net satışlardan satılan malın maliyeti düşülerek bulunur. Net Satışlar, toplam satış hasılatından varsa satış iade ve iskontolarının düşülmesiyle hesaplanmaktadır. Satılan malın maliyeti ise dönembaşı mal stoklarının değerine, alışlardan varsa alış iade ve iskontolarının çıkarılmasıyla bulunan net alışların değerinin ilavesi ile bulunan satışa hazır malın maliyetinden dönem sonu mal stoklarının değerinin çıkarılmasıyla bulunur. Brüt mal satıs karından faaliyet giderleri çıkarılarak faaliyet karı hesaplanır. İşletmenin olağan gelirlerinin ilavesi, olağan giderlerinin düşülmesi ile olağan kar veya zarar bulunur. İşletmenin esas faliyeti dışındaki gelir ve giderlerinin olağan karına ilave edilmesi ve düşülmesi ile vergiden öncek! kar (dönem karı) bulunmuş olur. İşletmenin tabi olduğu vergi oranına göre hesaplanan verginin bu tutardan düşülmesi ile de vergiden sonraki net kara (Dönem Net Karına) ulaşılmış olur.
