Maddi Olmayan Duran Varlıklar

Bir harcama şeklinde ortaya çıkan ve fiziki yapıya sahip olmayan duran varlıklardır. Bunlar da maddi duran varlıklar gibi bir yıldan daha uzun süre kullanılan, aşınma yıpranma ve değer kaybına uğrayan değerlerdir.

-Maddi olmayan duran varlıklar:

 Patentler

İmtiyazlar

Şerefiye

Ticaret Ünvanı

Ticari Marka

Telif Hakları

Kuruluş ve Örgütlenme Giderleri

Araştırma ve Geliştirme Giderleri

Özel Maliyet Bedeli

olarak sınıflandırılırlar.

 260 HAKLAR

Patentler, işletmelerin yeni buluşlar veya üretim teknikleri ile ilgili sınai haklarını ifade eder. İmtiyazlar, devlet tarafından işletilen tabii kaynakların işletilmesi veya faaliyetlerin yapılabilmesi için satına­lınan imtiyaz haklarını ifade eder. İşletmenin ticaret siciline kayıtlı olan ve benzer firmalardan ayıran ismine Ticaret Ürivanı denir. Ticari Marka, işletme­lerin mamullerini benzer mamullerden ayıran kelime, işaret, resim ve sembollerdir. Ticari markanın satın alınmasi veya yaptırılması için ya­pılan harcamaları kapsar. Telif hakları, eserlerin, filmlerin, kasetlerin plakların ve benzeri yayınların yayınlanma ve satılma haklarının satın alınması için eser sahibine ödenen tutarları ifade eder. İşletmelerin kullandıkları bilgisayar proğramları da kullanım haklarını içerdiğinden maddi olmayan duran varlık mahiyetindedir.

261 ŞEREFİYE

Bir işletmenin bulunduğu yer itiba­riyle veya müşterileri üzerinde uyandırdığı olumlu etki tesiriyle kazan­dırdığı fazla değere şerefiye denmektedir. Diğer bir ifade ile bir işletme devralınırken katlanılan maliyet ile işletmenin rayiç bedelle hesaplanan öz varlık değeri arasındaki olumlu fark şerefiyedir. Şere­fiyenin muhasebeleştirilebilmesi için resmi yollardan ödemenin yapıl­mış olması gerekir

262 KURULUŞ VE ÖRGÜTLENME GİDERLERİ

Kuruluş ve örgütlenme giderleri, işletmenin kuruluş çalışmalarının başlangıcından faaliyete geçinceye kadar yapmış oIduğu harcamalardır.

Araştırma ve ge­liştirme giderleri işletmede yeni ürün ve teknolojiler oluşturulması, mevcutların geliştirilmesi ve benzeri amaçlarla yapılan her türlü har­camalardan oluşur.

264 ÖZEL MALİYETLER

Özel maliyet bedeli, işletmenin kiraladığı yerde faaliyetine uygun olarak yapmış olduğu ısı, ışık, ses, kanalizasyon sistemleri, vitrin, raf gibi tesislerle ilgili kiralanan yerin geliştirilmesi veya ekonomik değerinin devamlı olarak arttırılması için yapılan har­camalardan meydana gelir.

 Maddi Olmayan Duran Varlıkların muhasebeleştirilmesinde bun­larla ilgili harcama yapıldığında ilgili maddi olmayan duran varlık borçlandırılacaktır.

^{__________________________________}               _/               ^{__________________________________}

260  HAKLAR                                    5.000
      191  INDIRILECEK KDV                          900
          360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR                                   670
          100 KASA                                          5.230      
     ^{__________________________________}               _/               ^{__________________________________}
     264  ÖZEL MALİYETLER                                    8.000
      191  İNDIRILECEK KDV                                    1.440
          100 KASA                                          9.440
^{__________________________________}               _/               ^{__________________________________}