Genel Muhasebe dersinin VI. Sayfasında Yevmiye defteri ve Mizan ile ilgili bilgiler ile Tek Düzen hesap planında yer alan Bilanço hesapları, Gelir Tablosu hesapları ve Nazım hesaplarını vereceğiz.
YEVMİYE DEFTERİ
Muhasebe kayıtlarına alınması gereken işlemlerin maddeler halinde, tarih sırasıyla ve bir usul dahilinde yazıldığı defterdir.
Yevmiye defteri genetlikle ciltli ve sayfaları birbirini takip eden sıra numaralrdır. İş hacimleri itibariyle ciltli yevmiye defteri kullanamayan işletmeler istedikleri takdirde ayrı sayfalar halinde yevmiye defteri sayfaları kullanabilirler.
Muhasebe kayıtlarını bilgisayar aracılığı ile yapan işletmeler bilgisayar kağıtlarını defter olarak notere tasdik ettirirler. Bilgisayar aracılığı ile muhasebe kayıtlarını tutan işletmelerin yevmiye defteri formatı kullanılan muhasebe paket programına göre değişmektedir. Bu formatta da yevmiye maddesi tarih ve numaraları, borçlu ve alacaklı hesapların yazıldığı açıklama sütunu, borçlu ve alacaklı hesapların tutarlarının yazıldığı borç ve alacak sütunları vardır.
MİZAN
Yevmiye detteri kayıtları defteri kebire geçirdikten sonra genellikle ay sonlarında defterikebir hesaplarının borç ve alacak tutarları ile borç ve alacak bakiyelerini bir cetvel halinde düzenlerler.Ayrıca işletmeler hesapları görmek ve kontrol etmek istedikleri anda da mizan düzenleyebilirler.
Mizanlar defteri kebire aktarılan yevmiye defteri kayıtlarını kapsadığından Mizan Cetvelinin başına mizanın düzenleniş tarihi ve mizana dahil edilmiş en son yevmiye maddesi numarası kaydedilir.
Yevmiye defteri borç ve alacak sütunları toplamı ile mizanın borç ve alacak tutarları toplamı birbirine eşit olması gerekmektedir. Yevmiye defteri toplamı iIe mizan toplamının birbirine eşit olmaması durumunda, yevmiye kayıtlarından bazılarının defteri kebire geçirilmemiş olması veya yanlış geçirilmiş olması veyahut defteri kebirden mizana hatalı aktarılmış olması söz konusu olabilir.
Mizanın borç ve alacak tutarlar sütunlarının birbirine eşit olmaması da, yevmiyede hatalı kaydın olduğunu, yevmiyedeki bir kaydın defteri kebire geçirilmediğini veya defteri kebirden mizana hatalı aktarıldığını ifade eder.
Böylece mizanlar yevmiye kayıtlarının doğruluğunu (borç ve alacak eşitliğini) kontrot ettiği gibi yevmiye defterinden detteri kebire ve oradan mizana aktarmaların doğru yapılıp yapılmadığını da kontrol eder.
Mizanda, hesapların bakiyesi yer aldığından aktif hesapların ve giderlerin borç bakiye vererek, pasif hesapların ve gelirlerin alacak bakiye vererek yer alması gerekir. Ayrıca, bakiyelerin borç ve alacak toplamlarının da birbirine eşit olması gerekecektir. Böylece, hem hesapların doğru kaydedilip kaydedilmediği, hem de hesapların bakiyelerinin doğru hesaplanıp hesaplanmadığı kontrol edilmiş olur.
........... İŞLETMESİNİN 31.12.2009 TARİHLİ GENEL GEÇİCİ MİZANI |
|
|
|
|
|
|
Hesap Kodu |
Hesabın Adı |
Tutar |
Kalan |
Borç |
Alacak |
Borç |
Alacak |
100 |
KASA HESABI |
15.000 |
12.000 |
3.000 |
0 |
101 |
ALINAN ÇEKLER |
13.000 |
9.500 |
3.500 |
0 |
102 |
BANKALAR HESABI |
52.250 |
45.000 |
7.250 |
0 |
103 |
VERİLEN ÇEKLER HESABI |
13.000 |
40.000 |
0 |
27.000 |
120 |
ALICILAR HESABI |
65.000 |
63.000 |
2.000 |
0 |
121 |
ALACAK SENETLERİ HESABI |
45.700 |
44.500 |
1.200 |
0 |
128 |
ŞÜPH.TİC.ALA.HESABI |
13.650 |
0 |
13.650 |
0 |
129 |
ŞÜPH.TİC.ALA.KARŞ.HESABI |
0 |
13.650 |
0 |
13.650 |
153 |
TİCARİ MALLAR HESABI |
127.000 |
117.000 |
10.000 |
0 |
191 |
İNDİRİLECEK KDV |
9.570 |
9.570 |
0 |
0 |
193 |
PEŞİN ÖDENEN VERGİ VE FONLAR |
12.500 |
0 |
12.500 |
0 |
253 |
TESİS MAKİNE VE CİHAZLAR HES. |
65.000 |
0 |
65.000 |
0 |
255 |
DEMİRBAŞLAR HESABI |
23.000 |
0 |
23.000 |
0 |
257 |
BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR HES. |
0 |
79.000 |
0 |
79.000 |
320 |
SATICILAR HESABI |
7.500 |
42.900 |
0 |
35.400 |
321 |
BORÇ SENETLERİ HESABI |
9.500 |
45.000 |
0 |
35.500 |
360 |
ÖDEN.VERGİ VE FONLAR HES. |
4.300 |
9.650 |
0 |
5.350 |
361 |
ÖDEN.SOSY.GÜV.KES.HESABI |
5.800 |
14.200 |
0 |
8.400 |
391 |
HESAPLANAN KDV |
21.500 |
21.500 |
0 |
0 |
500 |
SERMAYE HESABI |
0 |
50.000 |
0 |
50.000 |
570 |
GEÇMİŞ YIL KARLARI HESABI |
0 |
22.000 |
0 |
22.000 |
590 |
DÖNEM NET KARI HESABI |
0 |
0 |
0 |
0 |
600 |
YURTİÇİ SATIŞLAR HESABI |
0 |
152.000 |
0 |
152.000 |
621 |
SAT.TİC.MALL.MALY.HESABI |
113.000 |
0 |
113.000 |
0 |
631 |
PAZ.SAT.DAĞ.GİD.HESABI |
27.000 |
0 |
27.000 |
0 |
632 |
GENEL YÖNETİM GİDERLERİ HES. |
69.000 |
0 |
69.000 |
0 |
642 |
FAİZ GELİRLERİ HESABI |
0 |
3.450 |
0 |
3.450 |
654 |
KARŞILIK GİDERLERİ HESABI |
13.650 |
0 |
13.650 |
0 |
660 |
KISA VAD.BORÇ.GİD.HESABI |
31.500 |
0 |
31.500 |
0 |
689 |
DİĞ.OL.DIŞI GİD.VE ZAR.HESABI |
36.500 |
0 |
36.500 |
0 |
690 |
DÖNEM KARI VE ZARARI |
0 |
0 |
0 |
0 |
692 |
DÖNEM NET KAR VE ZARARI |
0 |
0 |
0 |
0 |
760 |
PAZ.SAT.DAĞ.GİD.HESABI |
27.000 |
27.000 |
0 |
0 |
761 |
PAZ.SAT.DAĞ.GİD.YANS.HES. |
27.000 |
27.000 |
0 |
0 |
770 |
GENEL YÖNETİM GİDERLERİ HES. |
69.000 |
69.000 |
0 |
0 |
771 |
GENEL YÖNETİM GİDERLERİ YANS. |
52.000 |
52.000 |
0 |
0 |
780 |
FİNANSMAN GİDERLERİ HES. |
31.500 |
31.500 |
0 |
0 |
781 |
FİNANSMAN GİDERLERİ YANS.HES. |
31.500 |
31.500 |
0 |
0 |
GENEL TOPLAM |
1.031.920 |
1.031.920 |
431.750 |
431.750 |
AKTİF HESAPLAR
1 DÖNEN VARLlKLAR
10 HAZIR DEĞERLER
100 KASA
101 ALINAN ÇEKLER
102 BANKALAR
103 VERİLEN ÇEKLER VE ÖDEME EMİRLERİ
104
105
106
107
108 DİĞER HAZIR DEĞERLER
109
11 MENKUL KIYMETLER
110 HİSSE SENETLERİ
111 ÖZEL KESİM TAHVİL, SENET VE BONOLARI
112 KAMU KESİMİ TAHVİL, SENET VE BONOLARf
113
114
115
116
117
118 DİĞER MENKUL KIYMETLER
119 MENKUL KIYMETLER DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI (-)
12 TİCARİ ALACAKLAR
120 ALICILAR
121 ALACAK SENETLERİ
122 ALACAK SENETLERİ REESKONTU (-)
123
124
125
126 VERİLEN DEPOZİTO VE TEMİNATLAR
127 DİĞER TİCARİ ALACAKLAR
128 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR
129 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR KARŞILIĞI (-)
13 DİĞER ALACAKLAR
130
131 ORTAKLARDAN ALACAKLAR
132 İŞTİRAKLERDEN ALACAKLAR
133 BAĞLI ORTAKLIKLARDAN ALACAKLAR
134
135 PERSONELDEN ALACAKLAR
136 DİĞER ÇEŞİTLİ ALACAKLAR
137 DİĞER ALACAK SENETLERİ REESKONTU (-)
138 ŞÜPHELİ DİĞER ALACAKLAR
139 ŞÜPHELİ DİĞER ALACAKLAR KARŞILlĞI (-)
14
15 STOKLAR
150 İLK MADDE VE MALZEME
151 YARI MAMÜLLER-ÜRETİM
152 MAMÜLLER
153 TİCARİ MALLAR
154
155
156
157 DİĞER STOKLAR
158 STOK DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI
159 VERİLEN SİPARİŞ AVANSLARI
16
17 YlLLARA YAYGIN İNŞAAT VE ONARlM MALİYETLERİ
170 YILLARA YAYGIN İNŞAAT VE ONARIM MALİYETLERİ
171
172
173
174
175
176
177
178
179 TAŞERONLARA VERLEN AVANSLAR
18 GELECEK AYLARA AİT GİDERLER VE GELİR TAHAKKUKLARI
180 GELECEK AYLARA AİT GİDERLER
181 GELİR TAHAKKUKLARI
182
183
184
185
186
187
188
189
19 DİĞER DÖNEN VARLIKLAR
190 DEVREDEN KDV
191 İNDİRİLECEK KATMA DEĞER VERGİSİ
192 DİĞER KATMA DEĞER VERGİSİ
193 PEŞİN ÖDENEN VERGİLER VE FONLAR
194
195 İŞ AVANSLARI
196 PERSONEL AVANSLARI
197 SAYIM VE TESELLÜM NOKSANLARI
198 DİĞER ÇEŞİTLİ DÖNEN VARLIKLAR
DİĞER DÖNEN VARLIKLAR KARŞILIĞI (-)
2 DURAN VARLlKLAR
20
21
22 TİCARİ ALACAKLAR
220 ALICILAR
221 ALACAK SENETLERİ
222 ALACAK SENETLERİ REESKONTU (-)
223
224
225
226 VERİLEN DEPOZİTO VE TEMİNATLAR
227 DİĞER TİCARİ ALACAKLAR
228
229 ŞÜPHELİ ALACAKLAR KARŞILIĞI (-)
23 DİĞER ALACAKLAR
230
231 ORTAKLARDAN ALACAKLAR
232 İŞTİRAKLERDEN ALACAKLAR
233 BAĞLI ORTAKLIKLARDAN ALACAKLAR
234
235 PERSONELDEN ALACAKLAR
236 DİĞER ÇEŞİTLİ ALACAKLAR
237 DİĞER ALACAK SENETLERİ REESKONTU (-)
238
239 ŞÜPHELİ DİĞER ALACAKLAR KARŞILIĞI (-)
24 MALİ DURAN VARLlKLAR
240 BAĞLl MENKUL KIYMETLER
241 BAĞLI MENKUL KIYMETLER DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI (-)
242 İŞTİRAKLER
243 İŞTİRAKLERDE SERMAYE TAAHÜTLERİ (-)
244 İŞTİRAKLER SERMAYE PAYLARI DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI (-)
245 BAĞLI ORTAKLIKLAR
246 BAĞLI ORTAKLIKLARDA SERMAYE TAAHÜTLERİ (-)
247 BAĞLI ORTAKLIKLAR SERMAYE PAYLARI DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI (-)
248 DİĞER MALİ DURAN VARLIKLAR
249 DİĞER MALİ DURAN VARLIKLAR KARŞILIĞI (-)
25 MADDİ DURAN VARLIKLAR
250 ARAZİ VE ARSALAR
251 YER ALTI VE YER ÜSTÜ DÜZENLERİ
252 BİNALAR
253 TESİS, MAKİNA VE CİHAZLAR
254 TAŞITLAR
255 DEMİRBAŞLAR
256 DİĞER MADDİ DURAN VARLIKLAR
257 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR (-)
258 YAPILMAKTA OLAN YATIRIMLAR
259 VERİLEN AVANSLAR
26 MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR
260 HAKLAR
261 ŞEREFİYE
262 KURULUŞ VE ÖRGÜTLENME GİDERLERİ
263 ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ
264 ÖZEL MALİYETLER
265
266
267 DİĞER MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR
268 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR (-)
269 VERİLEN AVANSLAR
27 ÖZEL TÜKENMEYE TABİ VARLIKLAR
271 ARAMA GİDERLERİ
272 HAZIRLIK VE GELİŞTİRME GİDERLERİ
273
274
275
276
277 DİĞER ÖZEL TÜKENMEYE TABİ VARLIKLAR
278 BİRİKMİŞ TÜKENME PAYLARI (-)
279 VERİLEN AVANSLAR
28 GELECEK YILLARA AİT GİDERLER VE GELİR TAHAKKUKLARI
280 GELECEK YILLARA AlT GİDERLER
281 GELİR TAHAKKUKLARI
282
283
284
285
286
287
288
289
29 DİĞER DURAN VARLIKLAR
291 GELECEK YILLARDA İNDİRİLECEK KDV
292 DİĞER KATMA DEĞER VERGİSİ
293 GELECEK YILLAR İHTİYACI STOKLAR
294 ELDEN ÇIKARlLACAK STOKLAR VE MADDİ DURAN VARLIKLAR
295
296
297 DİĞER ÇEŞİTLİ DURAN VARLIKLAR
298 STOK DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI (-)
299 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR (-)
PASİF HESAPLAR
3 KlSA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR
3O MALİ BORÇLAR
300 BANKA KREDİLERİ
301
302
303 UZUN VADELİ KREDİLERİN ANAPARA TAKSİTLERİ VE FAİZLERİ
304 TAHVİL ANAPARA BORÇ, TAKSİT VE FAİZLERİ
305 ÇIKARILMIŞ BONOLAR VE SENETLER
306 ÇIKARILMIŞ DİĞER MENKUL KIYMETLER
307
308 MENKUL KİYMETLER İHRAÇ FARKI (-)
309 DİĞER MALİ BORÇLAR
31
32 TİCARİ BORÇLAR
320 SATICILAR
321 BORÇ SENETLERİ
322 BORÇ SENETLERİ REESKONTU (-)
323
324
325
326 ALINAN DEPOZİTO VE TEMİNATLAR
327
328
329 DİĞER TİCARİ BORÇLAR
33 DİĞER BORÇLAR
330
331 ORTAKLARA BORÇLAR
332 İŞTİRAKLERE BORÇLAR
333 BAĞLI ORTAKLIKLARA BORÇLAR
334
335 PERSONELE BORÇLAR
336
337 DİĞER BORÇ SENETLERİ REESKONTU (-)
338
339 DİĞER ÇEŞİTLİ BORÇLAR
34 ALINAN AVANSLAR
340 ALINAN SİPARİŞ AVANSLARI
341
342
343
344
345
346
347
348
349 ALINAN DİĞER AVANSLAR
35 YILLARA YAYGIN İNŞAAT VE ONARIM HAKEDİŞLERİ
350 YILLARA YAYGIN İNŞAAT VE ONARIM HAKEDİŞ BEDELLERİ
351
352
353
354
355
356
357
358
359
36 ÖDENECEK VERGİ VE DİĞER YÜKÜMLÜLÜKLER
360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR
361 ÖDENECEK SOSYAL GÜVENLİK KESİNTİLERİ
362
363
364
365
366
367
368 VADESİ GEÇMİŞ ERTELENMİŞ VEYA TAKSİTLENDİRİLMİŞ
VERGİ VE DİĞER YÜKÜMLÜLÜKLER
369 ÖDENECEK DİĞER YÜKÜMLÜLÜKLER