159 VERİLEN SİPARİŞ AVANSLARI HESABI
Niteliği: İşletmenin yurt içinden yada yurt dışından satın almak üzere siparişe bağlanan 15 kodlu stok grubunda yer alan hesaplarla ilgili olarak yapılan avans (ön ödeme) niteliğindeki ödemelerinin izlendiği hesaptır. Ürün işletmenin stoklarına dahil edilmeden önce bedelinin bir kısmının veya tamamının ödenmesi halinde bu hesapta izlenir.
İşleyişi: 159 Kodlu hesabın borcuna ürünün ithaline ilişkin, ürün bedeli kredi faizleri, navlun, sigorta, banka masrafları, fonlar, komisyonlar, gümrük vergisi, ardiye masrafları, yükleme boşaltma giderleri ve gümrük komisyon ücretleri kaydedilecektir. Bu hesabın bakiyesi henüz fiili ithalatı gerçekleşmemiş partiler için yapılmış giderleri gösterir. İthalat tamamlandıktan sonra bu hesabın kalanı ithal edilen ürünün cinsine göre Hammadde, Yardımcı Malzeme veya Ticari Mallar hesabına devredilir.
Uygulama: X AŞ , Hollanda’da yerleşik New Holland firması ile 15.10.20.. tarihinde 70.000.- Euro tutarında ipek kumaş için akreditifli ithalat sözleşmesi yapmıştır. İthalat bilgileri aşağıdaki gibidir.
1) Vakıflar Bankası’na %50 karşılık (marj) yatırılarak finansmanlı bir akreditif açılması konusunda anlaşma sağlanmıştır. (1 Euro = 1.700.- TL kuru üzerinden) Vakıflar Bankası karşılık tutarı ile akreditif gideri olan 1.000.-TL’ yi işletmenin vadesiz mevduat hesabından çektiğini ve akreditifin açıldığını dekontla X AŞ’ye 20.10.20.. tarihinde bildirmiştir.
- Akreditiflerin vesaikleri Vakıflar Bankası’na gelmiştir. 28.10.20.. tarihinde vesaikler Vakıflar Bankası’ndan alınmıştır.
- Akreditif tutarının bakiyesi ile 750.- TL’lik faizi 28.10.20.. tarihinde Akbank’ta bulunan vadesiz mevduat hesabından internet aracılığı ile transfer edilmiştir.
- İpek kumaşlar gümrükten çekilirken 1.770.- TL gümrük vergisi (270.-TL’si KDV olmak üzere) ödenmiştir.
- Nakliyesi için Y Nakliyat’a 90.- TL’si KDV olmak üzere 590.- TL ödenmiştir.
İstenilenler;
- Akreditif açılması,
- Vesaik’in teslim alınması,
- Akreditif bakiyesi ve faizinin ödenmesi
- Gümrük giderleri,
- Nakliye masraflarının, kayıtlarını düzenleyiniz.
- Vakıflar Bankası’na X AŞ tarafından %50 karşılık yatırılarak akreditif açılması kaydı şu şekildedir.
159 VERİLEN SİP.AVANS.
|
120.000
|
|
102 BANKALAR
|
|
60.500
|
300 BANKA KREDİLERİ
|
|
59.500
|
- Akreditiflerin vesaikleri Vakıflar Banka’sından teslim alınması.
153 TİCARİ MALLAR
|
120.000
|
|
159 VERİLEN SİP.AVANS.
|
|
120.000
|
- Akreditifin bakiyesi ile 750.- TL’lik faizi 28.10.20.. tarihinde Akbank’ta bulunan vadesiz mevduat hesabından internet aracılığı ile transfer kaydı.
300 BANKA KREDİLERİ
|
59.500
|
|
153 TİCARİ MALLAR
|
750
|
|
102 BANKALAR
|
|
60.250
|
- Kumaşların gümrükten teslim alınması sırasında oluşan giderlerinin kayıtları şöyledir.
153 TİCARİ MALLAR
|
1.500
|
|
191 İND KDV
|
270
|
|
100 KASA
|
|
1.770
|
- Kumaşların nakliyatı için Y Nakliyat’a yapılan ödemenin muhasebe kaydı aşağıdaki gibidir.
153 TİCARİ MALLAR
|
500
|
|
191 İND KDV
|
90
|
|
100 KASA
|
|
590
|
153 TİCARİ MALLAR
|
500
|
|
191 İND KDV
|
90
|
|
100 KASA
|
|
590
|
II. DURAN VARLIKLAR
Niteliği: İşletmenin bir yıl veya normal faaliyet dönemi içinde paraya dönüşemeyen veya tüketilemeyen yada bu sürelerden daha uzun bir dönemde kullanılacağı tahmin edilen varlıkların tümü duran varlıklar olarak nitelendirilir. Bu gruptaki hesaplar aşağıdaki gibidir.
Bölümlenmeleri:
22 TİCARİ ALACAKLAR
23 DİĞER ALACAKLAR
24 MALİ DURAN VARLIKLAR
25 MADDİ DURAN VARLIKLAR
26 MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR
27 ÖZEL TÜKENMEYE TABİ VARLIKLAR
28 GELECEK YILLARA AİT GİDERLER VE GELİR TAHAK.
29 DİĞER DURAN VARLIKLAR
İşleyişleri: Şayet ithal edilecek madde bir duran varlık ise, oluşan giderler 259 verilen avanslar hesabında takip edilir. İthalat gerçekleştikten sonra bu hesabın bakiyesi yukarıdaki ilgili duran varlık hesaplarına devredilir.
Uygulama: X Kolektif Şirketi, Fransa’da yerleşik XY firması ile 10.10.20.. tarihinde 150.000.- Euro’ya paketleme makinesi ithalatı için vadeli ithalat anlaşması düzenlenmiştir. Makinenin X AŞ’ye getirilmesine kadar oluşan giderler aşağıda verilmiştir. (1 Euro=1.72.- TL)
1-Fiili ithalat 15.10.20..Gümrük Beyannamesi düzenlenerek gerçekleştirilmiştir. İthalat sürecinde aşağıdaki giderler oluşmuştur.
Yurt dışı nakliye gideri (1.000.-Euro)
|
1.730. TL
|
Ardiye ücreti
|
75. TL
|
Yurt içi nakliye gideri
|
400.TL
|
Yükleme boşaltma ücreti
|
100.TL
|
Sigorta gideri
|
250.TL
|
TSE onay ücreti
|
25.TL
|
Gümrük vergisi
|
1.000.TL
|
Montaj ücreti
|
100.TL
|
Damga vergisi (Peşin ödeme yapılmıştır.)
|
5.TL
|
Gümrük müşavir hizmet bedeli
|
20.TL
|
Banka transfer bedeli (Vadesiz mevduat hesabından alınmıştır.)
|
50.TL
|
|
|
İthalat Nakliye KDV’si
|
72.TL
|
|
|
2- Ambalaj makinesinin bedeli olan 150.000.- Euro 25.10.20.. tarihinde T. Vakıflar Bankası’ndaki vadesiz döviz tevdiat hesabından XY firmasının banka hesabına transfer edilmiştir. (1 Euro = 1.750.- TL kuru üzerinden)
3- T. Vakıflar Bankası paranın transferi için 100.- TL hizmet bedeli işletmenin yine aynı bankadaki vadesiz mevduat hesabından 25.10.20.. tarihinde alındığını dekont ile bildirilmiştir.
4- X Kolektif Şirketi 27.10.2006 tarihinde 010011 nolu ithalat dosyasını kapatarak 253 Tesis Makine ve Cihazlar hesabına aktarmıştır.
İstenilenler:
1- İthalat maliyet tablosunu oluşturunuz.
2- Giderleri 259 VERİLEN SİPARİŞ AVANSLARI hesabına kaydediniz.
3- İthal edilen paketleme makinesinin bedeli T. Vakıflar Bankasından XY firmasına transfer edilmesi kaydını düzenleyiniz.
4- Ürünün bedeli ve 100.- TL’lik transfer masrafını işletmenin Vakıflar Bankasındaki vadesiz mevduat hesabından ödenmesi kaydını düzenleyiniz.
5- X AŞ’nin Fransa’da yerleşik XY firmasından makinenin nakliyesini gerçekleştirerek stoklara alınmasından sonra 259 kodlu hesabı 253 kodlu hesaba devir kaydını düzenleyiniz.
İthalat Maliyet Tablosu Sonuç Bilgileri
1- İthalat 150.000.- Euro’luk 1 adet paketleme makinesi için gerçekleştirilmiştir.
2- İthalat maliyeti 150.000.- Euro olan paketleme makinesi, ithalatın tamamlanmasından sonra 152.157.- Euro’ya ulaşmıştır. Bu 2,157.- Euro’luk fark ithalat maliyet tablosu ile tespit edilmiştir.
3- İthalat maliyet tablosundan edinilen bilgiler ışığında maliyet analizi yapılır.
İstenilen 2: İthalat işleminde oluşan giderler maliyet tablosu düzenlendikten sonra şu şekilde muhasebeleştirilir.
259 VERİLEN AVANSLAR
|
261.755
|
|
191 İND KDV
|
72
|
|
100 KASA
|
|
5
|
102 BANKALAR
|
|
50
|
320 SATICILAR
|
|
261.772
|
İstenilen 3: X AŞ ithal ettiği paketleme makinesinin bedeli olan 150.000.- Euro’yu 25.10.2006 tarihinde (1 Euro = 1.750.- TL kuru üzerinden) T.Vakıflar Bankası döviz tevdiat hesabından transfer edilmesinden sonra şu şekilde muhasebeleştiririz.
259 VERİLEN AVANSLAR
|
4.500
|
|
320 SATICILAR
|
258.000
|
|
102 BANKALAR
|
|
262.500
|
İstenilen 4: İhracat bedelinin ödenmesi ile ilgili olarak bankanın transfer ücreti kayıtları aşağıdaki gibidir.
259 VERİLEN AVANSLAR
|
100
|
|
102 BANKALAR
|
|
100
|
253 TESİS MAK.VE CİH.
|
266.375
|
|
259 VERİLEN AVANSLAR
|
|
266.375
|